Chandrakant Sheth Gujarati kavi
||ચંદ્રકાન્ત ત્રિકમલાલ શેઠ સંપૂર્ણ પરિચય ||
ચંદ્રકાન્ત શેઠ
પુરુનામ: ચંદ્રકાન્ત ત્રિકમલાલ શેઠ
જન્મ: 3 ફેબ્રુઆરી ૧૯૩૮(કાલોલ -પંચમહાલ )
માતાનું નામ : સરસ્વતી બેન
પિતાનું નામ : ત્રિકમલાલ શેઠ
પત્નીનું નામ : મુદ્રિકા બેન
ઉપનામ : આર્યપુત્ર , નંદ સામવેદી , બાલચંદ્ર , દક્ષ પ્રજાપતિ
વ્યવસાય : અધ્યાપન કાર્ય , કવિ ,નિબંધકાર ,વિવેચક ,સંપાદક ,અનુવાદક
અભ્યાસ : એમ .એ . , પીએચ . ડી.
ચંદ્રકાન્ત શેઠનું જીવનદર્શન
- ચંદ્રકાન્ત શેઠ ઈ.સ. ૧૯૫૪માં મેટ્રિક થયા અને ઇ.સ. ૧૯૫૮ માં ગુજરાત યુનિ .માથી ગુજરાતી -સંસ્કૃત વિષયો સાથે બી.એ. થયા . જ્યારે તેઓ ઈ.સ. ૧૯૬૧ માં એમ .એ. થયા .
- તેમણે ઈ.સ.૧૯૭૯ માં "ઉમાશંકર જોશી : સર્જક અને વિવેચક "વિષય પર સંશોધન નિબંધ લખી પીએચ.ડી. ની પદવી મેળવી .
- ત્યારબાદ તેઓ ઈ.સ. ૧૯૬૧ -૧૯૬૨ માં સેંટ ઝેવિયર્સ કોલેજ -અમદાવાદમાં ખંડસમયના અધ્યાપક રહ્યા .
- ઈ.સ. ૧૯૬૨-૧૯૬૩ માં કપડવંજ કોલેજમાં ,ઈ.સ. ૧૯૬૩થી ૧૯૬૬ સુધી ગુજરાત વિધ્યાપીઠમાં ,ઈ.સ. ૧૯૬૬થી ૧૯૭૨ સુધી ભકત વલ્લભ ધોળા કોલેજમાં અને ઈ.સ. ૧૯૭૨ થી ૧૯૭૯ પુન: ગુજરાત વિધ્યાપીઠ માં અધ્યાપક તરીકે રહ્યા .
- ઈ.સ. ૧૯૮૯ થી ૧૯૮૪ સુધી ગુજરાત સાહિત્ય પરિષદ સંચાલિત ક.લા. સ્વાધ્યાય મંદિરમાં નિયામક પદે રહ્યા હતા .
- તેમનું પ્રથમ પ્રકાશિત પુસ્તક "પવન રૂપેરી" છે, જે એક કાવ્યસંગ્રહ છે .
- તેમણે રશિયા અને યુ.કે . જેવા દેશોનો પ્રવાસ પણ કર્યો છે ,તેમજ ટી.વી. અને આકાશવાણી પર કાર્યક્રમો પણ આપ્યા છે .
- તેમણે "ભાષાવિમર્શ " અને "પરબ " નું સફળ સંપાદન પણ કર્યું છે .
- તેમને કલાત્મક નમૂના બનાવવાનો અને ગાવાનો શોખ છે ,તેમજ તેઓ આધુનિક ગુજરાતી સાહિત્યના કવિ છે .
- તેમણે "નંદ સામવેદી " ની સહીથી 'લલિત નિબંધો ' આપ્યા છે .
- તેમણે "દક્ષ પ્રજાપતિ " ના તખલ્લુસ થી 'ગઝલ સર્જન ' કર્યું છે .
- તેમજ તેમણે આર્યપુત્ર " અને " બાલચંદ્ર" ના કલમનામોથી ગધ્યલાખણો આપ્યા છે .
ચંદ્રકાન્ત શેઠનું સાહિત્યસર્જન
કાવ્યસંગ્રહો
- પવન રૂપેરી (૧૯૭૨)
- ઊઘડતી દીવાલો (૧૯૭૪)
- પડઘાની પેલે પાર (૧૯૮૭)
- ગગન ખોલતી બારી (૧૯૯૦)
- એક ટહુકો પંડમાં(૧૯૯૬)
- શગે એક ઝળહળીએ (૧૯૯૯)
- ઊંડાણમાથી આવે, ઊંચાણમાં લઈ જાય (૨૦૦૪)
- પ્રોઢશિક્ષણ ગીતમાળા
બાળકાવ્યોના સંગ્રહો
- ચાંદલિયાની ગાડી
- હું તો ચાલુ મારી જેમ
- ઘોડે ચડીને આવું છુ ...
- સંખ્યા નિર્દેશક શબ્દ સંજ્ઞાઑ
- બૃહદ ગુજરાતી કાવ્ય પરિચય
- માતૃકાવ્યો
- દાંપત્ય -મંગલ
વિવેચનસંગ્રહો
- રામનારાયણ વિ. પાઠક
- કાવ્યપ્રત્યક્ષ
- અર્થાંતરન્યાસ
અન્ય સાહિત્યસર્જન
- નાટક (એકાંકી ) -----------------------------------સ્વપ્નપિંજર
- નિબંધ ----------------------------------------------નંદ સામવેદી
- વર્ણન (સ્મરણો ) -----------------------------------ધૂળમાંની પગલીઓ
- ચરિત્ર -----------------------------------------------ચહેરા ભીતર ચહેરા
- સંશોધન --------------------------------------------ગુજરાતીમાં વિરામચિન્હો
- અનુવાદ સાહિત્ય -----------------------------------પંડિત ભાતખંડે ,મલયાલમ સાહિત્યની રૂપરેખા
ચંદ્રકાંત શેઠને મળેલા પુરસ્કારો
- કુમાર સુવર્ણ ચંદ્રક (૧૯૬૪)
- નર્મદ સુવર્ણ ચંદ્રક (૧૯૬૪)
- રણજિતરામ સુવર્ણ ચંદ્રક (૧૯૮૫)
- ઉમા -સ્નેહરશ્મિ પુરસ્કાર (૧૯૮૪-૮૫)
- સાહિત્ય અકાદમી પુરસ્કાર (૧૯૮૬)
- ધનજી કાનજી ગાંધી સુવર્ણ ચંદ્રક (૧૯૮૬)
- નરસિંહ મહેતા એવોર્ડ (૨૦૦૫)
- સાહિત્ય ગૌરવ પુરસ્કાર (૨૦૦૬)
ચંદ્રકાન્ત શેઠના કેટલાક કાવ્યોનો આસ્વાદ
- ઊંડું જોયું ...............
- સમજણ તે આપણા બેની ..........
- દીપોત્સવીના દિવે-દિવે ...........
- શોધતો હતો ફૂલને ,ફોરમ શોધતી હતી મને ............
- સાદ કર ..............
- આજ મારા અસ્તિત્વને જલે ઉઠ્યા તરંગ સૌ ............
ચંદ્રકાન્ત શેઠનો સંપૂર્ણ પરિચયનો વિડિઓ આપ નિહાળી શકો છો.......
ચંદ્રકાન્ત શેઠના જીવન -કવન વિશે મહત્વના પ્રશ્નોત્તર:-
(૧) આર્યપુત્ર , બાલચન્દ્ર અને દક્ષ પ્રજાપતિ જેવા તખલ્લુસ ક્યાં ગુજરાતી સાહિત્યકારના છે ?
ચંદ્રકાંત શેઠ
(૨) ચંદ્રકાંત શેઠનું પથમ પ્રકાશિત પુસ્તક કયું હતું ?
પવનરૂપેરી (કાવ્યસંગ્રહ)
(૩) ચંદ્રકાંત શેઠની પ્રથમ રચના જે કુમાર સામાયિકમાં પ્રકાશિત થઈ હતી તેનું નામ જણાવો ?
“મૂંગા તે કેમ રહેવું ?”
(૪) નંદ સામવેદીની સહીથી લલિતનિબંધો આપનાર સાહિત્યકાર કોણ છે ?
ચંદ્રકાંત શેઠ
(૫) દક્ષ પ્રજાપતિના તખલ્લુસથી ચંદ્રકાંત શેઠે કયા સાહિત્ય સ્વરૂપનું સર્જન કર્યું છે
ગઝલ
(૬) ચંદ્રકાંત શેઠે કયા ઊપનામથી ગધ્યલખાણો આપ્યા છે ?
આર્યપુત્ર અને બાલચંદ્ર
(૭) ચંદ્રકાંત શેઠે ક્યાં વિષય પર નિબંધ લખી પીએચ .ડી ની પદવી મેળવી હતી ?
ઉમાશંકર જોશી : સર્જક અને વિવેચક
(૮) “ધૂળમાની પગલીઓ” ક્યાં સાહિત્યકારનું પુસ્તક છે?
ચંદ્રકાંત શેઠ
(૯) ચંદ્રકાંત શેઠ દ્વારા રચિત “ચાંદલિયાની ગાડી” કૃતિનું સાહિત્ય સ્વરૂપ જણાવો ?
બાળકાવ્યોનો સંગ્રહ
(૧૦) “શોધતો હતો ફૂલ ને ફોરમ શોધતી હતી મને ,એકબીજાને શોધતા ગયાં દૂર ,તો આવ્યા કને.”ઉપરોક્ત કાવ્યપંક્તિઑ કોની છે ?
ચંદ્રકાંત શેઠ
(૧૧) “પડઘાની પેલે પાર” કૃતિનું સાહિત્ય સ્વરૂપ જણાવો ?
કાવ્યસંગ્રહ
(૧૨) “ચહેરા ભીતર ચહેરા” ચરિત્રગ્રંથ આપનાર સાહિત્યકાર કોણ છે ?
ચંદ્રકાંત શેઠ
(૧૩) “સમજણ તે આપણાં બેની” પ્રસ્તુત કાવ્યપંક્તિ ક્યાં આધુનિક ગુજરાતી સાહિત્યકારની છે ?
ચંદ્રકાંત શેઠ
(૧૪) “એક ટહુકો પંડમાં” કૃતિનું સાહિત્ય સ્વરૂપ જણાવો ?
ગઝલસંગ્રહ
(૧૫) “ગગન ખોલતી બારી” ક્યાં કવિનો નોંધપાત્ર ગીતસંગહ છે?
ચંદ્રકાંત શેઠ
No comments:
Post a Comment
આ વેબસાઇટ વિશે આપનો અભિપ્રાય અવશ્ય જણાવો.આપ અમારા બ્લોગની આ શૈક્ષણિક માહિતીને બાળકો સુધી પહોંચાડવામાં મદદ કરશો એવી આશા સાથે જય હિન્દ ! જય ભારત !