ગુજરાતી ભાષાના કેટલાક રૂઢિપ્રયોગો અને તેના અર્થો || Gujarati Rudhiprayogo||

Jidiya Sanjay ,create a blog

ગુજરાતી ભાષાના કેટલાક રૂઢિપ્રયોગો  અને તેના અર્થો

રૂઢિપ્રયોગોનો સચોટ અભ્યાસ વિડિયો દ્વારા :Click Here

Join WhatsApp Group

• અક્કલનું તાળું ઉઘડવું - બુદ્ધિ આવવી
• મનમાં ગાંઠ વાળવી -નક્કી કરવું
• બે પાંદડે થવું- સુખી-સંપન્ન થવું
• ઉચાળા ભરવા -ઘરબાર ખાલી કરીને નીકળી જવું
• વાણિયા વિદ્યા વાપરવી -ચતુરાઈ કરવી
• રેવડી દાણેદાણા કરી નાખવી- વેરવિખેર કરી નાખવું
• જીવ રેડી દેવો મન પરોવીને કાર્ય કરવું
• રાજીના રેડ થઈ જવું ખૂબ પ્રસન્ન થઈ જવું
• દૂધમાં સાકરની જેમ ભળી જવું સારી રીતે હળી મળી જવું
• હળવાફૂલ થઈ જવું હળવાશનો અનુભવ થવો
• ગળગળા થઈ જવું લાગણીથી હૈયુ ભરાઈ જવું
• કારી ન ફાવવી યુક્તિ સફળ થવી નહીં
• જાનની બાજી લગાવવી જાન કે જીવ જોખમમાં મૂકીને કામ કરવું
• ઘસી નાખવું ખૂબ મહેનત કરવી
• પચાવી પાડવું ઉચાપત કરવી
• થાકીને ટેં થઇ જવું ખૂબ થાક લાગવો
• ચરણે ધરી દેવું અર્પણ કરી દેવું
• ગળે ઊતરવું સમજાઈ જવું
• માત થવું હારી જવું કે હાર સ્વીકારવી
• રસ પડવો -સ્વાદ લાગવો
• નિ:શબ્દ બની જવું- શાંત બની જવું
• આજીજી કરવી- આગ્રહભરી વિનંતી કરવી
• આશ્ચર્યનો પાર ન રહેવો- ખૂબ આશ્ચર્ય થવું

• જોતરાઈ જવું- કામે લાગી જવું
• દિલ દઈને -ખૂબ ઉત્સાહ અને ધગશથી
• કામમાં આત્મા રેડી દેવો -પૂરેપૂરી લગનથી કામ કરવું
• પગરણ માંડવા- શરૂઆત કરવી
• દિલ દ્રવી ઉઠવું -ખૂબ દુઃખ થવું
• કામમાં એકરૂપ થવું -કામમાં તલ્લીન થવું
• ખાંડાની ધારે ચાલવું -જોખમ વેઠવું
• અમી વાદળી ઊઠવી -કૃપા થવી
• ઓડનું ચોડ કરવું- સાવ ઊંધું કરવું
• એકડિયા બગડિયાની જેમ- શિખાઉની જેમ
• વાતોના વડા કરવા -નકામી લાંબી વાતો કરવી
• રસ પડવો-મજા પડવી
• આંખે ચક્કર આવવા -તમ્મર આવવાથી ન દેખાવું
• જીવ તાળવે ચોંટવો- જાણે હમણાં જીવ જશે એવી સ્થિતિમાં હોવું
• જીવ અડધો થઈ જવો -ચિંતાથી વિહવળ થઇ જવું
• દિલનો ટુકડો હોવું -ખૂબ વહાલાં હોવું
• જાત ઘસવી- બીજા માટે દુઃખ વેઠવાં
• કાળના મુખમાં રહેવું -જોખમ ખેડવું
• ઝંખવાણા પડી જવું -છોભીલા પડી જવું
• સ્તબ્ધ થઈ જવું- આશ્ચર્યચકિત થઈ જવું
• ઠાવકાઈથી કહેવું -ગંભીરતાથી કહેવું
• મોતિયાં મરી જવાં -હિંમત હારી જવી
• તરબતર કરી દેવા ભરપૂર કરી દેવું
• બાવાના બેય બગડવાં  બંને બાજુ નુકસાન થવું
• હૈયે તેવું હોઠે એકદમ સાફ મનના હોવું
• દંગ રહી જવું આશ્ચર્ય થવું
• એકરાગ થવું સંપ થવો
• નાડ પારખવી વલણ ઓળખી જવું
• બેય હાથે આરતી ઉતારવી મહેરબાની કરવી
• સોનાના પારણામાં ઝૂલવું શ્રીમંતાઈમાં ઉછેર થવો

• ફટકો પડવો ખોટ કે નુકસાન થવું
• પાણીના રેલાની માફક વહી જવું ઝડપથી નાશ પામવું
• ભરાઈ પડવું- ફસાઈ જવું
• દિગ્મૂઢ બની જવું -આશ્ચર્યચકિત થવું
• દરિયાવ દિલ હોવું -ઉદાર દિલવાળા હોવું
• આંકડા માંડવા ગણતરી કરવી
• જીભ કપાઈ જવી બોલાતું એકદમ બંધ થઈ જવું
• સાત ખોટનો દીકરો ખૂબ લાડકો દીકરો
• સૌ સારાં વાના થવા બધી રીતે સારું થવું
• કાળવાણી ઉચ્ચારવી આપત્તિજનક ભવિષ્યવાણી કહેવી
• પેટનો ખાડો પૂરવો ભૂખ સંતોષવી
• આંચ ન આવવી થોડી પણ મુશ્કેલી ન પડવી
• સૂર પૂરવો હા માં હા કે ના માં ના કેહેવી
• હામ ન હોવી હિંમત ન હોવી
• માઝા છાંડવી મર્યાદા ઓળંગવી
• પેટ મોટું હોવું ઉદાર દિલના હોવું
• રંગમાં ભંગ પડવો આનંદમાં વિક્ષેપ પડવો
• ચીંથરાં ફાડવાં સાવ નકામાં પ્રયત્ન કરવા
• હિલોળે ચડવું કિલ્લોલવું
• તાલાવેલી લાગવી ખૂબ આતુરતા થવી
• ઢીલા ઢસ થઈ જવું સાવ ઢીલા થઈ જવું
• ગેડ બેસવી સમજણ પડવી
• લાજ જવી આબરુ જવી
• મનમાં સમસમી રહેવું ધૂંધવાઇ ઊઠવું
• કોઠી સ્થાપવી પાયો નાખવો
• ખુશીનો પાર ન રહેવો અત્યંત આનંદ થવો
• ઢીલા ઢફ થઈ જવું હતાશ કે નિરાશ થઈ જવું
• રુવાડા બેઠા કરી દેવા ખૂબ અસર થવી
• ખાતર પડવું ચોરી થવી
• જીવ સટોસટનો જંગ ખેલવો આમરણ લડાઈ કે યુદ્ધ લડવું
• લક્ષ્મીની છોળો ઉછળવી પુષ્કળ પ્રમાણમાં ધન કે સંપત્તિ હોવી
• ઝીણા જીવના હોવું સંકુચિત મનના હોય
• વાત માંડીને કહેવી વિગતવાર વાત કહેવી
• વાતમાં મર્મ હોવો વાતમાં કંઈક રહસ્ય હોવું

• કણમાંથી મણ થવુ થોડામાંથી ઘણું થવું
• જીવ પરોવવો એકચિત્ત થઈ જવું
• આઘાત છવાઈ જવો દુઃખની તીવ્ર લાગણી થવી
• વેતરણમાં પડવું જોઈતી ગોઠવણ કરવી
• દુકાળમાં અધિક માસ ખરાબ સમયમાં વધારો થવો
• વાત લમણામાં રહી જેવી -યાદ રહી જવું
• વ્હાણાં વાઈ જવાં- સમય જતો રહેવો
• ડાંડાઈ કરવી- આળસ કરવી
• અંતર અજવાળવું- જ્ઞાનનો પ્રકાશ ફેલાવવો
• મંડી પડવું -શરૂ કરવું
• ટાપસી પૂરવી ચાલતી વાતને ટેકો આપવો
• પાટી મેલાવવું દોડવવું
• પસીનામાં રેબઝેબ થઈ જવું પરસેવે લથપથ થઈ જવું
• માજા મૂકવી મર્યાદા ત્યજી દેવી
• ખાલી ઘોડા દોડાવવા સાવ નકામા વિચારો કરવા
• જીભના ઝપાટા મારવા આ તરફ કે પેલી તરફ બોલવું
• કાપલો કાઢી નાખવો બધું ખાઈ જવું
• ઈનકાર કરવો અસ્વીકાર કરવો
• ભાન આવી જવું સમજ આવી જવી
• આજીજી કરવી વિનંતી કરવી
• ઉગારી લેવું આફતમાંથી બચાવી લેવું
• વાત કળાઈ જેવી વાત સમજાઈ જવી
• રાડ ફાટી જવી ભયથી કે બીકથી ચીસ પડાઈ જવી
• વદન કરમાઈ જેવું નિરાશ થઈ જવું
• ઉમેદ બર ન આવવી આશા સફળ ન થવી
• શાખ જમાવવી પ્રતિષ્ઠા ઊભી કરવી
• એકના બે ન થવું પોતાની વાત પર મક્કમ રહેવું
• ગળગળા થઈ જવું એકદમ ભાવુક થઈ જવું
• સડક થઇ જવું આશ્ચર્યમૂઢથઈ જવું
• ઢંઢેરો પીટવો -જાહેરાત કરવી
• છાતીનાં પાટિયાં બેસી જવાં- હિંમત હારી જવી
• વહેમનું ઓસડ ન હોવું -વહેમનો ઉપાય ન હોવો
• લાલ પીળા થઇ જવું -ખૂબ ગુસ્સે થઇ જવું
• ગામનું નાક હોવું -ગામની શોભા હોવી
• ઊભી પૂંછડીયે નાસવું -ગભરાઈને ભાગવું
• તડકી છાંયડી જોવી- સુખદુઃખ અનુભવવું
• લહાવો લેવો- આનંદ કરવો
• મૂછ મરડવી -બડાશ મારવી
• હેલે ચઢવું- આનંદ કરવો
• પોરો ખાવો -આરામ કરવો
• માયા મૂકવી મમતા છોડી દેવી
• માત કરવું હરાવવું
• આંખ આડા કાન કરવા વાતને ધ્યાનમાં ન લેવી
• મોંમાં આંગળાં નાખીને બોલાવવું પરાણે બોલાવવું

• મન ભીંતોમાં ભમવું મન કોઈ જગ્યાએ સ્થિર ન હોવું
• મોંમા મગ ભરવા મૂંગા રહેવું
• દળદર ફિટવું ગરીબાઈ દૂર થઇ જવી
• આંખમાં ચમક આવવી ઉત્સાહ થવો
• ધૂન વળગવી રઢ લાગવી
• જીવ લઈને નાસવું જીવ બચાવવા ઝડપથી દોડવું
• ચૂં કે ચાં ન થવું કંઈ પણ બોલવું નહીં
• એકના બે ના થવું પોતાની વાતમાં મક્કમતા રાખવી
• હાંજા ગગડી જવા ભયથી થથરી જવું
• ગજુ ન હોવું પોતાની શક્તિ બહારની વાત હોવી
• જીવ પડીકે બંધાવો ભારે ચિંતા થવી
• ભોંયમાં પેસી જવાનું મન થવું ખૂબ જ શરમાવું
• બકરી બની જવું ડરી જવું
• ઘેલું લાગવું લગની લાગવી
• રાતાચોળ થઇ જવું ક્રોધે ભરાવું
• બેડલો પાર થવો ધાર્યું કામ સફળ થવું
• ઘરનો મોભ તૂટી પડવો ઘરની મુખ્ય વ્યક્તિનું મૃત્યુ થવું
• આંખો ભીની થવી આંખમાં આંસુ આવવા
• ખેરાત કરવી દાન આપવું
• જીવમાં જીવ આવવો બીક દૂર થતાં સ્વસ્થ થઈ જવું
• નિકંદન કાઢવું જડમૂળમાંથી સંપૂર્ણપણે નાશ કરવું

ઉપરોક્ત રૂઢિપ્રયોગોનો સચોટ અભ્યાસ વિડિયો દ્વારા :Click Here